Liệu pháp corticoid về lâu dài nên sử dụng các dẫn chất gây hãm ít ở liều gần bằng liều sinh lý. Nhịp sử dụng chủ yếu vào buổi sáng nhằm hạn chế suy vỏ thượng thận về sau. Theo dõi dung nạp Theo dõi các tác dụng phụ trong quá trình điều trị. Ký hiệu thuốc sử dụng đường uống là Per os/ PO (By mouth or orally) 2. Ký hiệu viết tắt đối với cách dùng thuốc. Khi đưa ra y lệnh, ngoài những thông tin về tên thuốc, đường dùng có các thuật ngữ viết tắt thì bác sĩ hay đưa ra cách sử dụng thuốc cũng có những cách Hướng dẫn sử dụng máy đặt nội khí quản camera TDlite Blade- Video laryngoscopy - bộ đặt nội khí quản made in Việt Nam. Phác Đồ Bộ Y Tế. Xem thêm. NHI KHOA. Nhi Khoa. PHÁC ĐỒ SƠ SINH 2019-2021. Nhi Khoa. PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ NHI KHOA 2013. PGS. TS Đậu Xuân Cảnh, Chủ tịch Hội Đông y Việt Nam cho biết, ông đã từng tiếp nhận và điều trị cho nhiều bệnh nhân chữa bệnh xương khớp nhưng lại mắc thêm bệnh do sử dụng quá liều thuốc chứa corticoid hoặc dùng thuốc đông y trộn lẫn corticoid. Chỉ định sử dụng thuốc kháng viêm corticoid và kháng đông dạng uống: người bệnh có triệu chứng sớm của suy hô hấp (cảm giác khó thở và/hoặc nhịp thở > 20 lần/phút và/hoặc SpO2 < 95%, nếu có) và chưa liên hệ được nhân viên y tế để được hướng dẫn, hỗ trợ. 5. Xét nghiệm cho người F0 cách ly tại nhà 2z4Li. Corticoid là thuốc được chỉ định cho rất nhiều bệnh lý, trong đó có hen phế quản và thực tế lâm sàng cũng đang có nhiều bệnh nhân phải sử dụng thuốc này. Vậy vì sao những người đang dùng các thuốc corticoid cần thận trọng khi tiêm vaccin COVID-19? Corticoid thường được chỉ định điều trị những bệnh nào? Nhóm corticoid là thuốc có tác dụng chống viêm dị ứng, ức chế miễn dịch...; thuốc thường được chỉ định điều trị nhiều bệnh lý khác nhau Bệnh vảy nến, chàm và các bệnh viêm da dị ứng, sốc phản vệ hay mề đay...; các bệnh lý hô hấp mạn tính như hen phế quản và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính COPD; hội chứng thận hư nguyên phát; viêm đa khớp và thấp khớp. Nhóm thuốc này cũng có thể được chỉ định điều trị một số bệnh lý về tiêu hóa, mắt, huyết học. Corticoid cũng được sử dụng cho một số bệnh tự miễn bao gồm viêm khớp dạng thấp, lupus, thấp tim; sử dụng diều trị thay thế hormone tuyến thượng thận trong trường hợp cơ thể không đủ khả năng tự sản xuất các loại hormone này. Bên cạnh đó, corticoid còn được sử dụng hiệu quả trong phẫu thuật cấy ghép tạng; điều trị phối hợp bệnh lý nhiễm trùng hoặc ung thư… Với bệnh nhân hen phế quản và phổi tắc nghẽn mạn tính COPD, Corticoid có vai trò quan trọng trong việc điều trị dự phòng. Điều trị dự phòng là chìa khóa giúp kiểm soát bệnh, Corticoid dự phòng hen và phổi tắc nghẽn mạn tính thường được dùng dưới dạng xịt, hít, với mục đích chính - Cải thiện chức năng phổi - Dự phòng triệu chứng hen phế quản/ các đợt cấp của hen và COPD - Giảm thiểu việc sử dụng thuốc cắt cơn cấp tính - Giảm thiểu khả năng tổn thương dài hạn đường dẫn khí Corticoid là nhóm thuốc thường được chỉ định trong phác đồ điều trị của hen phế quản và bệnh lý phổi tắc nghẽn mạn tính COPD Corticoid dạng hít có tác dụng trực tiếp trên phổi giúp làm giảm sưng đường dẫn khí. Do dạng hít đi thẳng vào đường dẫn khí nơi cần thuốc đến tác dụng, cho nên ít có tác dụng xấu ảnh hưởng trên cơ thể như thuốc Corticoid dạng uống dạng uống khi sử dụng thì thuốc đi đến mọi nơi trong cơ thể. Để giúp dự phòng ho, khò khè, hay các triệu chứng khác của hen phế quản và phổi tắc nghẽn mạn tính COPD, Corticoid thường được bác sĩ kê đơn, người bệnh dùng đều đặn mỗi ngày, ngay cả khi không có triệu chứng hen phế quản/đợt cấp của phổi tắc nghẽn mạn tính. Liều dùng tùy theo mức độ bệnh để được chỉ định phù hợp. Beclomethasone là hoạt chất thường gặp trong nhóm Corticoid được dùng trong điều trị dự phòng hen và COPD Fluticasone cũng là nhóm hoạt chất thường được dùng trong dự phòng hen, COPD Thuốc Symbicort là thuốc dự phòng hen, được bào chế kết hợp từ hai nhóm hoạt chất formoterol và budesonide. Budesonide thuộc nhóm Corticoid còn formoterol thuộc nhóm giãn phế quản có tác dụng kéo dài. Các đối tượng cần lưu ý tiêm chủng theo hướng dẫn của Bộ Y tế Theo hướng dẫn mới nhất của Bộ Y tế trong quyết định 3802/QĐ-BYT ban hành ngày 10/08/2021 thì các đối tượng sau cần lưu ý khi tiêm chủng + Các đối tượng đủ điều kiện tiêm chủng - Người trong độ tuổi tiêm chủng theo khuyến cáo trong hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất và không quá mẫn với hoạt chất hoặc với bất kỳ tá dược nào trong thành phần của vắc xin. + Các đối tượng cần thận trọng tiêm chủng Các đối tượng sau phải được khám sàng lọc kỹ lưỡng và thận trọng - Người có tiền sử dị ứng với các dị nguyên khác. - Người có bệnh nền, bệnh mạn tính. - Người mất tri giác, mất năng lực hành vi. - Người có tiền sử giảm tiểu cầu và/hoặc rối loạn đông máu. - Phụ nữ mang thai ≥ 13 tuần. - Người phát hiện thấy bất thường dấu hiệu sống Nhiệt độ 37,5 oC; Mạch 100 lần/phút; Huyết áp tối thiểu 90 mmHg và/hoặc huyết áp tối đa 140 mmHg hoặc cao hơn 30 mmHg so với huyết áp hàng ngày ở người có tăng huyết áp đang điều trị và có hồ sơ y tế; Nhịp thở > 25 lần/phút. + Các đối tượng trì hoãn tiêm chủng - Có tiền sử rõ ràng đã mắc COVID-19 trong vòng 6 tháng. - Đang mắc bệnh cấp tính. - Phụ nữ mang thai dưới 13 tuần. + Chống chỉ định - Tiền sử rõ ràng phản vệ với vắc xin phòng COVID-19 cùng loại lần trước. - Có bất cứ chống chỉ định nào theo công bố của nhà sản xuất. Vì sao bệnh nhân điều trị bằng corticorid cần thận trọng khi tiêm vaccine? Khi tiêm phòng bất kỳ loại vaccine nào, hai vấn đề luôn được quan tâm hàng đầu là hiệu quả bảo vệ của vaccine và tính an toàn của vaccine. Việc sử dụng corticoid liều cao, kéo dài hoặc dùng các thuốc ức chế miễn dịch đều là các phương pháp điều trị có tác dụng gây ức chế hoạt động của các tế bào miễn dịch và làm suy giảm đáp ứng miễn dịch của cơ thể đối với các tác nhân từ bên ngoài. Điều này sẽ tác động vào chính cơ chế tác dụng của vaccine, có thể làm vaccine bị giảm khả năng kích thích hệ miễn dịch sinh kháng thể bảo vệ cơ thể. Đã có những bằng chứng cho thấy, việc sử dụng corticoid liều cao ≥ 2mg/kg cân nặng hoặc dùng kéo dài với liều tương đương prednisone 20mg/ngày có thể làm giảm đáp ứng sinh kháng thể và giảm hiệu quả bảo vệ đối với nhiều loại vaccine như vaccine phế cầu, viêm gan B… Với những nghiên cứu và thông kê hiện có thì việc cẩn trọng khi tiêm phòng vaccine phòng COVID-19 là cần thiết do có cùng cơ chế hoạt động với các loại vaccine khác. Tình trạng suy giảm miễn dịch liên quan đến điều trị corticoid không chỉ làm giảm hiệu quả bảo vệ của vaccine mà còn có thể dẫn đến nguy cơ lây bệnh từ chính các loại vaccine có nguồn gốc là các mầm bệnh sống giảm độc lực. Tuy nhiên, may mắn là phần lớn các vaccine phòng COVID-19 được cấp phép hiện nay không thuộc nhóm vaccine sống giảm độc lực. Bệnh nhân hen phế quản, phổi tắc nghẽn mạn tính COPD lưu ý gì khi tiêm vaccine? Với những trường hợp phải sử dụng corticoid đường toàn thân kéo dài như hen phế quản và phổi tắc nghẽn mạn tính COPD… thì hiện không có khuyến cáo về việc ngưng thuốc để tiêm phòng vaccine khi xem xét đến nguy cơ từ việc bệnh bị tiến triển nặng . Trước khi tiêm, cán bộ tiêm chủng sẽ hỏi kỹ tiền sử bệnh. Cụ thể là tình trạng sức khỏe hiện tại, những thuốc đang sử dụng, tiền sử bệnh lý và quá trình dùng thuốc. Nếu bệnh nhân hen phế quản và phổi tắc nghẽn mạn tính nói riêng và người bệnh đang sử dụng corticoid để dự phòng hen thì cần trao đổi với cán bộ tiêm chủng về bệnh lý đang mắc và liều dùng thuốc để được tư vấn phù hợp. Bệnh nhân hen phế quản, phổi tắc nghẽn mạn tính ngoài các chỉ số đo mạch, huyết áp, nhiệt độ thì cần được khám hô hấp và chỉ được chỉ định tiêm khi nhịp thở dưới 25 lần/phút. Sau tiêm bệnh nhân được theo dõi tại nơi tiêm chủng ít nhất 30 phút. Bệnh nhân hen phế quản, phổi tắc nghẽn mạn tính khi về vẫn dùng các thuốc kiểm soát theo hướng dẫn. Với những bệnh nhân hô hấp mạn tính tốt nhất là dùng đường tại chỗ dạng phun hít, hạn chế dùng dạng uống, dạng khí dung. Chú ý theo dõi tình trạng khó thở cũng như dị ứng sau tiêm vaccine. Nếu khó thở tăng, thở rít, nổi ban dát sẩn ngoài da… cần báo ngay cho bác sĩ. Còn đối với những người chưa đủ điều kiện hoặc đang cần trì hoãn tiêm vaccine COVID-19, để phòng tránh nhiễm bệnh, cần tuân thủ hướng dẫn phòng bệnh của Bộ Y tế với biện pháp 5K Khẩu trang - Khử Khuẩn - Khoảng cách - Không tập trung - Khai báo y tế và hạn chế ra ngoài khi không có việc cần thiết. Tổng đài bác sĩ hô hấp miễn cước 1800 5454 35 / zalo 0916 561 338 Để lại SỐ ĐIỆN THOẠI , chúng tôi sẽ gọi điện tư vấn riêng cho bạn Sức khỏeChăm sóc F0Bác sĩ tư vấn Thứ ba, 8/3/2022, 2000 GMT+7 Bệnh nhân dùng các thuốc corticoid liều cao và kéo dài có thể gặp tác dụng phụ nguy hiểm, khiến bệnh trở nặng, theo bác sĩ Phạm Xuân Huy, giảng viên Học viện Quân y. Hiện nay, nhiều người chia sẻ cách điều trị Covid-19 trên mạng xã hội bằng các thuốc corticoid sớm để tránh gặp bão Cytokin. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia nhận định việc dùng corticoid sớm khi chưa phải thở oxy, SpO2 trên 95% đều làm cho tỷ lệ bệnh nhân trở nặng và tỷ lệ tử vong do Covid-19 cao bác sĩ Phạm Xuân Huy, giảng viên Học viện Quân y, việc sử dụng corticoid với mục đích để ức chế các Cytokine có thể khiến xuất hiện nhiều tác dụng phụ."Bệnh nhân dùng các thuốc corticoid liều cao và kéo dài có thể gặp tác dụng phụ nguy hiểm như gây ức chế trục dưới đồi - tuyến yên - tuyến thượng thận, suy thượng thận cấp, loãng xương, rối loạn nội tiết... và nhiều tác dụng phụ nguy hiểm khác. Các thuốc corticoid có rất nhiều tác dụng phụ khác kể cả khi dùng trong thời gian ngắn như tăng đường huyết, tăng nhãn áp, loạn thần, loét tiêu hóa...", bác sĩ Huy nêu rõ. Dùng corticoid sớm khi chưa phải thở oxy, SpO2 trên 95% khiến tỷ lệ bệnh nhân trở nặng và tỷ lệ tử vong do Covid-19 cao hơn. Ảnh Medlatec Theo đúng hướng dẫn điều trị của Bộ Y tế, corticoid không được phép dùng cho người bệnh Covid-19 không triệu chứng hoặc triệu chứng ở mức độ nhẹ. Việc chỉ định thuốc này vào phác đồ điều trị Covid-19 phải do bác sĩ quyết định sau khi đánh giá cẩn thận tình trạng của người ra, thuốc dùng tại chỗ như xịt hen, xịt mũi có corticoid không quá đáng ngại cho người bệnh nên vẫn có thể sử sĩ Phạm Xuân Huy cho biết, chống chỉ định không sử dụng thuốc Medrol 16mg một loại corticoid trong những trường hợp sau- Người mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào của Nhiễm khuẩn nặng, trừ sốc do nhiễm khuẩn và bệnh lao màng Bệnh nhân đang sử dụng vaccine virus Người đang bị tổn thương da, nấm, tên đầy đủ là glucocorticoid, là một loại thuốc kháng viêm được chỉ định trong nhiều bệnh lý khác nhau. Corticoid dùng trong điều trị có tác dụng tương tự như hormone được sản xuất bởi tuyến thượng thận hai tuyến nhỏ nằm phía trên thận.Trên thị trường, thuốc chứa corticoid được sản xuất dưới nhiều dạng dùng khác nhau như dạng viên corticoid dùng đường uống; dạng tiêm trực tiếp vào trong mạch máu, trong khớp, cơ; dạng hít qua miệng; dạng xịt mũi; dạng dung dịch dùng với máy khí dung; dạng kem, gel, thuốc mỡ.... dùng tại chỗ bôi ngoài da, nhỏ mắt, mũi, tai....Thanh Thư Corticoid là một dạng thuốc kháng viêm thuộc nhóm steroid còn được gọi là corticosteroid hay glucocorticosteroid GC. Thuốc kháng viêm Corticoid thường được bác sĩ chuyên khoa sử dụng trong các phác đồ điều trị điều trị nhiều bệnh lý khác nhau như các về đề về da liễu, viêm khớp. Thực chất, trong cơ thể con người vốn tự sản sinh ra lượng Corticoid tự nhiên ở mức vừa và đủ để đáp ứng hoạt động của các bộ phận trong cơ thể. Trong trường hợp lượng Corticoid không sản sinh đủ làm ảnh hưởng tới sức khỏe sẽ được bác sĩ kê toa đơn thuốc bổ sung Corticoid để bù đắp duy trì các hoạt động của các tế bào bên trong. Vai trò của Corticosteroid trong cơ thể Dược lý lâm sàng và nguyên lý tác hoạt động của Corticoid Corticoid đóng vai trò quan trọng giúp kháng viêm và nhiều hoạt động khác trong cơ thể. Tuy nhiên khi bổ sung Corticoid dạng thuốc thì cần thận trọng để đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Dược lý lâm sàng của corticosteroid trong cơ thể Corticoid đóng vai trò quan trọng để di trì cân bằng nội tạng và các hoạt động khác của cơ thể. Tuy nhiên khi bị thiếu hụt cần bổ sung corticosteroid, cần phải thận trọng về liều lượng và thời gian sử dụng. Trong quá trình chuyển hóa Chuyển hoá lipid Corticoid phân hủy lipid và phân bố lại lipid, giúp tăng cường quá trình tổng hợp mỡ ở thân và giảm lượng mỡ ở các chi. Nhờ vậy mỡ sẽ tập trung nhiều tại các khu vực như mặt, nửa thân. Chuyển hoá Protid Corticoid có khả năng làm ức chế tổng quá trình tổng hợp protid. Đồng thời Corticoid còn thúc đẩy quá trình dị hóa protid, từ đó có thể chuyển acid amin từ cơ, xương vào gan nhằm mục đích tân tạo glucose. Trong trường hợp sử dụng corticoid liều lượng quá mức hoặc lâu ngày có thể gây ra hậu quả teo cơ, xốp xương,… Chuyển hoá Glucid Corticoid tham gia vào quá trình làm tăng đường huyết và làm tăng tổng hợp glucagon. Khi dùng corticoid trong thời gian dài có thể gây hậu quả đái tháo đường. Chuyển hóa muối nước Corticoid sử dụng liều lượng quá mức có thể gây ra tình trạng tăng thải Kali qua nước tiểu gây ra hậu quả suy giảm K+ trong máu. Tình trạng này khiến giảm tái hấp thu calci ở ruột và gây giảm lượng Ca++ trong máu. Tác dụng trên các cơ quan Ở hệ tiêu hoá Corticoid giúp tăng cường sản sinh chất nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày. Nhưng nó cũng tăng cường quá trình tiết dịch vị dễ gây ra hiện tượng loét dạ dày. Trên thần kinh trung ương Corticoid có khả năng gây kích thích hệ thần kinh trung ương từ đó giảm cảm giác bồn chồn, lo âu, mất ngủ hay các rối loạn về tâm thần khác. Ức chế miễn dịch Corticoid có khả năng làm teo các cơ quan lympho từ đó dẫn tới làm giảm số lượng các tế bào lympho. Bên cạnh đó, Corticoid gây ức chế chức năng thực bào, làm ảnh hưởng tới sự dịch chuyển của bạch cầu. Các tác dụng được dùng trong điều trị Corticoid có 3 công dụng chính gồm Chống viêm, chống dị ứng, ức chế hệ miễn dịch trong cơ thể. Tuy nhiên Corticoid chỉ phát huy tác dụng tốt khi sử dụng với nồng độ thích hợp tức nồng độ cortisol trong máu cao hơn nồng độ sinh lý. Tác dụng chống viêm Corticoid có tác dụng chống viêm trong nhiều giai đoạn của quá trình viêm trong cơ thể. Corticoid giúp ức chế sự di chuyển bạch cầu về ổ viêm bằng việc kìm hãm phospholipase A2, giảm quá trình tổng hợp và giải phóng các leucotrien, prostaglandin, ức chế hoạt động giải phóng các men tiêu thể, giảm hoạt động thực bào và các bạch cầu đa nhân,… Tác dụng chống dị ứng Corticoid giúp ức chế phospholipase C và phong tỏa hoạt động giải phóng trung gian các hóa học tham gia vào phản ứng dị ứng như IgE, histamin, serotonin… Tác dụng ức chế miễn dịch Corticoid giúp ức chế hoạt động miễn dịch tế bào, ức chế quá trình tăng sinh và hoạt tính gây độc của các lympho T. Đồn thời kìm hãm sản xuất TNF và làm suy giảm các hoạt tính diệt khuẩn. Nguyên tắc sử dụng Corticoid Corticoid có nhiều công dụng trong điều trị nhiều bệnh lý. Tuy nhiên sử dụng liều lượng quá mức có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng tới sức khỏe. Do vậy khi dùng Corticoid cần tuân thủ một số nguyên tắc như Dùng Corticoid ở liều thấp nhất có hiệu quả, tránh dùng thuốc Corticoid liều cao và kéo dài trong nhiều ngày Chọn glucocorticosteroid có t½ ngắn hoặc mức vừa tương đương như prednisolone Để tránh glucocorticosteroid làm tăng nguy cơ suy thượng thận cấp, tuyệt đối không ngưng sử dụng glucocorticosteroid đột ngột sau 1 đợt điều trị dài ngày thời gian > 2 tuần, kể cả khi người bệnh dùng ở liều rất thấp nhất. Chế độ ăn khi điều trị bằng glucocorticosteroid cần tăng cường nhiều protein, thực phẩm giàu calci và kali. Đồng thời, người bệnh hạn chế muối, sản phẩm chứa nhiều đường và lipid và nên bổ sung thêm vitamin D. Tuyệt đối vô khuẩn khi tiêm glucocorticosteroid vào ổ khớp để điều trị bệnh. Chú ý Dùng thuốc kéo dài > 1 tuần gây tăng độc tính và tác dụng không mong muốn. Liều cao liều trên sinh lý < 1 tuần thường vô hại và ít độc tính hơn so với dùng liều thấp nhưng điều trị dài ngày. Khuyến cáo liều duy nhất vào 8h sáng, nếu dùng liều cao thì có thể dùng 2/3 liều buổi sáng và 1/3 liều vào buổi chiều. Liều dùng thuốc corticoid ở mối đối tượng bệnh sẽ sẽ khác nhau để nhằm giúp phát huy công dụng tối đa nhất. Đặc biệt corticoid được bào chế ở nhiều loại như betamethasone, budesonit, cortisone, dexamethasone, hydrocortisone, methylprednisolone,…. Trong đó Corticoid dạng uống viên, siro… Thường quá trình điều trị sẽ kéo dài nhiều ngày trong vài tuần để cơ thể có đủ thời gian đáp ứng với thuốc và phục hồi khả năng sản sinh hormone tự nhiên. Trong quá trình sử dụng corticoid dạng uống, người bệnh cần chú yes kết hợp với thức ăn để giảm kích ứng dạ dày, không tự ý ngưng thuốc đột ngột,… Liều lượng cụ thể của một số dạng thuốc corticoid đối với người trưởng thành như như Betamethasone Liều lượng thông thường 0,25 đến 7,2 mg/ngày, liều dài ngày khoảng 1,2 đến 12 mg/ngày. Budesonit Liều dùng 9 mg mỗi ngày trong thời gian 8 tuần đầu, sau đó giảm liều xuống còn 6 mg mỗi ngày. Cortisone Liều uống khoảng 25-300 miligam mỗi ngày. Dexamethasone Khoảng 0,5-10 mg/ngày. Hydrocortisone Khoảng 20-800mg/ngày. Methylprednisolone Khoảng 4 đến 160 mg/ 1 hoặc 2 ngày. Corticoid dạng tiêm trực tiếp vào cơ thể Betamethasone Liều tiêm khoảng 2-6 mg/ ngày. Cortisone Liều tiêm khoảng 20-300 mg/ ngày. Dexamethasone Liều tiêm khoảng từ 20,2 đến 40 mg. Hydrocortisone Liều tiêm khoảng 5 đến 500 mg. Methylprednisolone Liều tiêm 4-160 mg mỗi ngày. Prednisolone Liều tiêm 2-100 mg mỗi ngày. Prednisone Liều tiêm 5 đến 200 miligam mg mỗi một hoặc hai ngày Triamcinolone Liều tiêm 0,5 đến 100 mg/ngày Corticoid dạng kem bôi hoặc mỡ dùng ngoài da Corticoid dạng kem bôi thường dùng để thoa lên da với một lượng nhỏ và mỏng lên bề mặt da. Corticoid bôi có khả năng điều trị dự phòng lượng quá nhiều thuốc hấp thu khiến cơ thể gây ra các tác dụng phụ. Sử dụng Corticoid bôi cần tránh vùng da bị trầy xước, gần mắt. Bộ y tế khuyến cáo, người bệnh khi sử dụng các nhóm thuốc corticoid nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào cần báo ngay với bác sĩ điều trị. Người bệnh chỉ được sử dụng thuốc corticoid khi được bác sĩ chỉ định. Tuyệt đối không sử dụng thuốc liều lượng nhiều hoặc ít hơn nếu không được sự cho phép của bác sĩ. Sử dụng corticoid trong lâm sàng Sử dụng Corticoid trong một số bệnh lý viêm Corticoid điều trị viêm khớp dạng thấp Đường dùng Corticoid trong viêm khớp dạng thấp Đường tại chỗ tiêm trong hay cạnh khớp, tiêm ngoàimàng cứng phải được bác sĩ chuyên khoa chỉ định vàtuân thủ quy định vô trùng chặt chẽ Đường tiêm bắp hay tiêm tĩnh mạch đường tiêm bắphiện nay hầu như không được sử dụng trong điều trị cácbệnh viêm khớp vì các tác dụng tại chỗ khá nghiêm trọngteo cơ, nguy cơ nhiễm khuẩn Đường uống ưu tiên bệnh thể nhẹ và vừa Đường tiêm tĩnh mạch sử dụng trường hợp nặng Tiêm trong khớp hạn chế, thận trọng không nên tiêm Viêm phế quản cấp ở người lớn 08-09-2015 920 AM Dược SKĐS - Thuốc kháng viêm là những thuốc làm giảm các triệu chứng viêm sưng nóng, đỏ, đau và phục hồi chức năng vùng bị ảnh hưởng. Đây là những thuốc khi dùng phải cẩn thuốc kháng viêm corticosteroid prednisolon, dexamthason, betamethason… là những thuốc tổng hợp có tính chất và cấu trúc hóa học tương tự cortisol là một hoóc-môn glucocorticoid do vỏ thượng thận tiết chế tác dụngTrong quá trình viêm, các bạch cầu thoát ra khỏi mạch máu để xâm nhập các mô bị viêm chống lại các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, vi rút… Các thuốc kháng viêm corticosteroid ngăn chặn quá trình này do làm giảm số lượng của tế bào lympho, bạch cầu ưa eosin, bạch cầu đơn nhân trong máu ngoại biên, làm giảm sự di chuyển của chúng đến các mô bị viêm và ức chế sự hoạt động của các tế bào lympho và các đại thực ra, các thuốc kháng viêm corticosteroid còn ức chế enzym COX và phospholipase A2 là những enzym tham gia quá trình tổng hợp thuốc kháng viêm cần tuân theo chỉ định của thầy địnhCác thuốc corticosteroid có tính kháng viêm, kháng dị ứng và ức chế miễn dịch nên được sử dụng trong điều trị nhiều bệnh lý khác nhau- Viêm khớp dạng Viêm Lupus ban đỏ toàn Hội chứng Hen suyễn, dị ứng…Chống chỉ định- Quá mẫn với thuốc kháng viêm Người có tiền sử viêm loét dạ dày-tá tràng, đái tháo đường, cao huyết Người đang bị nhiễm khuẩn hay nhiễm virút hoặc nhiễm nấm toàn thân…Tác dụng phụ- Gây loãng Suy giảm hệ miễn Gây viêm loét dạ dày-tá tràng, xuất huyết tiêu Cao huyết Gia tăng đái tháo Sưng phù…Nhóm thuốc kháng viêm enzymNhóm thuốc kháng viêm enzym gồm các enzym thủy phân protein như chymotrypsin được sản xuất bởi tuyến tụy, bromelain có trong quả dứa, papain có trong quả đu đủ…Cơ chế tác dụngCác enzym này ngăn chặn tổn thương mô và sự hình thành sợi huyết fibrin trong quá trình viêm. Các sợi huyết tạo thành một lớp rào bao quanh vùng viêm, gây tắc nghẽn mạch máu và mạch bạch huyết dẫn đến hiện tượng phù nề tại vùng viêm. Các enzym này tham gia vào quá trình phân hủy sợi huyết quá trình tiêu sợi huyết và kích thích quá trình thực bào, tăng cường hoạt động của hệ bạch huyết nên có tác dụng chống định- Chống viêm và chống phù nề sau chấn thương hay sau phẫu Viêm xương chỉ định- Quá mẫn với các thuốc enzym kháng dụng phụ- Dị ứng Rối loạn tiêu hóa buồn nôn, nôn, đầy hơi, ăn không tiêu, tiêu chảy…Lời khuyên của thầy thuốcCác thuốc kháng viêm có các tác dụng phụ nguy hiểm, có thể gây ra những tác hại nghiêm trọng đến cơ thể người sử dụng đặc biệt với nhóm NSAID và nhóm corticosteroid. Do đó, việc sử dụng các thuốc kháng viêm cần phải hết sức thận trọng, người bệnh không được tự ý sử dụng và tuân theo đúng chỉ định của thầy thuốc!DS. MAI XUÂN DŨNG Ngày nay, thuốc Corticoid đóng vai trò rất quan trọng trong việc điều trị bệnh. Tuy nhiên việc điều trị cũng như sử dụng corticoid cần có kế hoạch để tránh những tác dụng không mong muốn của thuốc. Trong bài viết này, Nacurgo Gel sẽ cùng bạn tìm hiểu Nguyên tắc sử dụng Corticoid hiệu quả, an toàn nhất. 1. Corticoid là gì? Corticoid hay còn gọi là Glucocorticoid GC, là một trong những hormone đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển và hoạt động của cơ thể. Corticoid tham gia trực tiếp vào quá trình chuyển hóa năng lượng cũng như quá trình điều hòa huyết áp của cơ thể. Do đó, vấn đề thiếu hụt Corticoid gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng như suy nhược cơ thể, suy giảm nồng độ đường trong máu, shock. Để khắc phục tình trạng suy giảm Corticoid ở một số bệnh nhân, vấn đề sử dụng thuốc có chứa thành phần Corticoid ngày càng trở nên phổ biến. Tuy nhiên sử dụng Corticoid không đúng cách khiến cơ thể gặp phải nhiều tác dụng không mong muốn, làm rối loạn sinh lý của cơ thể, khiến bệnh tình trở nên trầm trọng hơn và phát sinh ra nhiều bệnh khác. Bệnh nhân sử dụng Corticoid cần tuân thủ các nguyên tắc sử dụng Corticoid theo hướng dẫn của bác sĩ để hạn chế tối đa các phản ứng phụ của thuốc. Công thức hóa học của Corticoid Phân loại Corticoid Hiện nay các hoạt chất thuộc nhóm Corticoid được chia làm 3 nhóm chính, dựa trên mức độ hoạt động của các hoạt chất Nhóm 1 Nhóm các hoạt chất các tác dụng trong thời gian ngắn, đem lại công dụng chính trong chống viêm, giảm phù nề, giảm dị ứng. Một số hoạt chất thuộc nhóm này bao gồm Cortisol, Hydrocortison. Nhóm 2 Nhóm các hoạt chất các tác dụng trong thời gian trung bình, công dụng chính là chống viêm, không gây tích nước và muối trong cơ thể. Một số hoạt chất thuộc nhóm này bao gồm Prednisolone và Methylprednisolone. Nhóm 3 Nhóm các hoạt chất các tác dụng trong thời gian dài, khả năng chống viêm cao. Một số hoạt chất thuộc nhóm này bao gồm Betamethasone, Dexamethason, Triamcinolon. Trên thị trường hiện nay có nhiều dạng chế phẩm Corticoid khác nhau, ví dụ như thuốc uống, thuốc tiêm, thuốc dùng ngoài da, thuốc nhỏ mắt, thuốc khí dung. Các hoạt chất nhóm Corticoid được bài tiết theo cơ chế feedback ngược, chịu sự kiểm soát của trục dưới đồi- tuyến yên. Trong trường hợp nồng độ cortisol ở huyết tương giảm, sẽ làm tăng tiết CRH hormon vùng dưới đồi, từ đó làm tăng tiết ACTH hormone vùng tuyến yên, gây kích thích lên vỏ thượng thận, vỏ thượng thận sẽ tăng bài tiết cortisol. Trường hợp ngược lại, nồng độ cortisol ở huyết tương tăng sẽ ức chế quá trình tăng tiết của CRH và ACTH, từ đó hạn chế sự bài tiết cortisol trong cơ thể. Theo cơ chế này, cơ thể có thể kiểm soát và giữ được cân bằng nồng của cortisol trong máu. Thông thường, nồng độ cortisol trong máu tăng dần từ 4 giờ sáng và đạt nồng độ đỉnh vào khoảng 8 đến 9 giờ sáng, sau đó giảm dần. Thời điểm nồng độ cortisol thấp nhất là 0 giờ. Do vậy, khi sử dụng hoạt chất nhóm Corticoid tránh sử dụng về đêm để tránh làm rối loạn hoạt động của vỏ thượng thận. Ngoài ra, lượng cortisol vỏ thượng thận tiết ra trung bình từ 15 đến 25 mg mỗi ngày, lượng này có thể tăng 2-10 lần khi cơ thể gặp stress. Khi sử dụng Corticoid cần cân bằng được với nồng độ sinh lý của cơ thể để tránh các tác dụng không mong muốn. 3. Tác dụng của Corticoid trong điều trị Qua nhiều nghiên cứu khoa học, người ta đã chứng minh Corticoid đem lại nhiều tác dụng cho cơ thể con người và được ứng dụng nhiều trong điều trị các bệnh lý. Tác dụng của Corticoid trong điều trị Tác dụng của Corticoid trong hoạt động cơ thể Tham gia vào các quá trình chuyển hóa của cơ thể như glucid, protid, chuyển hóa nước và điện giải. Tác động trực tiếp lên thần kinh trung ương, có khả năng giải tỏa trạng thái căng thẳng lo âu, trong một số trường hợp làm thay đổi tính cách bệnh nhân. Ảnh hưởng tới tim mạch làm tăng nhịp tim, tăng giữ muối và giữ nước trong cơ thể. Ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa hạn chế quá trình bài tiết dịch nhầy trên niêm mạc dạ dày, kích thích quá trình bài tiết acid dịch vị. Tác dụng chống viêm của Corticoid Một số cơ chế đã được chứng minh trong nghiên cứu chống viêm của Corticoid Corticoid hạn chế sự di chuyển của các bạch cầu về ổ viêm, từ đó hạn chế các nguyên nhân hình thành hiện tượng viêm. Corticoid ức chế quá trình giải phóng của các hoạt chất trung gian gây viêm. Corticoid làm giảm hoạt tính của các hoạt chất trung gian gây viêm. Tác dụng chống dị ứng của Corticoid Corticoid ức chế sự giải phóng của các hoạt chất trung gian gây dị ứng như histamin hay serotonin, từ đó ngăn chặn được tình trạng dị ứng của bệnh nhân. Tác dụng ức chế miễn dịch của Corticoid Tác dụng này của Corticoid đã được cụ thể hóa qua các nghiên cứu về ức chế quá trình sinh trưởng của lympho T, ức chế quá trình sản xuất interleukin 1, interleukin 2; ức chế sản xuất TNF cùng với nhiều tác dụng khác. 4. Chỉ định sử dụng corticoid Hoạt chất Corticoid thường được chỉ định sử dụng trong một số trường hợp nhất định, bao gồm Khắc phục tình trạng viêm cho bệnh nhân trong thời gian ngắn. Điều trị các bệnh lý ngoài da, thích hợp sử dụng cho người gặp tình trạng viêm da, sừng hóa da, khô da, nấm da. Khắc phục tình trạng dị ứng cho người bệnh. Chỉ định sử dụng cho bệnh nhân mắc phải các bệnh suy giảm hệ miễn dịch như viêm khớp dạng thấp, suy thận mức độ nặng, hen, lupus ban đỏ, thấp tim. Nâng cao và tăng cường chức năng hệ thần kinh trung ương. Phối hợp với các thuốc đặc trị khác trong hỗ trợ các hoạt động chuyển hóa của cơ thể. 5. Tác dụng không mong muốn khi sử dụng corticoid và biện pháp khắc phục Bên cạnh những tác dụng mà Corticoid đem lại, Corticoid cũng là hoạt chất tiềm ẩn nhiều nguy cơ, gây nên nhiều tác dụng không mong muốn cho người sử dụng. Những tác dụng phụ này có thể ở mức độ nhẹ, cũng có thể ở mức độ nặng, tùy thuộc vào liều Corticoid sử dụng, do đó bệnh nhân nên thận trọng khi dùng các chế phẩm thuốc có thành phần chứa Corticoid. Tác dụng không mong muốn khi sử dụng corticoid Một số tác dụng không mong muốn của Corticoid đã được ghi nhận bao gồm Ức chế sự phát triển xương của trẻ em, khiến trẻ chậm lớn, thấp bé. Gây loãng xương Corticoid làm giảm quá trình tạo xương và kích thích quá trình hủy xương, ức chế sự hấp thu calci trong cơ thể, từ độ khiến mật độ xương suy giảm, gây nên tình trạng loãng xương. Xương sẽ gặp phải một số vấn đề như dễ gãy, giòn xương, xốp xương. Suy giảm chức năng vỏ thượng thận Tác dụng phụ này thường gặp phải ở đối tượng sử dụng Corticoid không đúng liều lượng và không đúng thời gian. Rối loạn quá trình chuyển hóa nước và điện giải. Ảnh hưởng tới hệ thần kinh, bệnh nhân dễ bị trầm cảm hay hưng phấn đột ngột, tính cách thay đổi bất thường. Tăng nồng độ glucose trong máu. Tăng nguy cơ bị viêm loét dạ dày tá tràng khi phối hợp sử dụng cùng thuốc NSAID. Hội chứng Cushing tình trạng rối loạn phân bố mỡ trong cơ thể. Tác dụng phụ khi sử dụng ngoài da như gây teo da, giãn mao mạch da, tăng nguy cơ xuất hiện các vết loét, làm chậm quá trình hồi phục các tế bào tổn thương trên da. Corticoid gây ảnh hưởng tới thị giác, tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể. Sử dụng Corticoid dạng khí dung, dạng hít làm tăng nguy cơ nhiễm nấm candida, gây ho. 6. Nguyên tắc sử dụng corticoid của Bộ Y Tế Các nguyên tắc chung cần tuân thủ khi sử dụng Corticoid tại chỗ hay toàn thân Corticoid chủ yếu khắc phục các triệu chứng của bệnh tình, ít có khả năng điều trị tận gốc. Trong quá trình điều trị cần phối hợp với các loại thuốc khác để nâng cao hiệu quả điều trị của bệnh nhân. Tránh lạm dụng thuốc Corticoid trong thời gian dài do không thể trị hoàn toàn được bệnh. Tuân thủ liều dùng theo hướng dẫn chỉ định của bác sĩ. Trung bình cơ thể một ngày sản sinh từ 15 đến 25 mg cortisol, do đó liều lượng sử dụng không được phép phá vỡ nồng độ sinh lý của Corticoid trong cơ thể. Tùy thuộc vào tình trạng bệnh của bệnh nhân, dạng thuốc sử dụng mà cần điều chỉnh liều cho phù hợp. Tuân thủ thời gian sử dụng Corticoid sử dụng Corticoid trong thời gian dài để lại nhiều biến chứng cho cơ thể. Với các liệu trình điều trị sử dụng liều cao, thời gian điều trị thường không kéo dài quá 1 tuần. Với liều rất cao thường sử dụng 1 lần duy nhất trong cả liều trình. Đối tượng sử dụng Corticoid liều cao trong thời gian dài làm tăng nguy cơ nguy hiểm tới sức khỏe và tính mạng. Nguyên tắc sử dụng corticoid Tùy thuộc vào liều dùng, thời gian sử dụng mà bệnh nhân có cần giảm liều khi ngưng thuốc hay không. Với người sử dụng Corticoid dưới 2 đến 3 tuần, bệnh nhân có thể ngưng thuốc mà không cần giảm liều từ từ. Với người sử dụng Corticoid trong thời gian dài trên 4 tuần, cần giảm liều trước khi ngưng thuốc theo chế độ cách ngày. Thận trọng khi sử dụng Corticoid cho phụ nữ đang trong thai kỳ. Tuân thủ chế độ dinh dưỡng ít đường, ít muối, ít dầu mỡ khi tham gia sử dụng Corticoid; tăng cường các thực phẩm giàu calci, protid, kali. Khai thác tiền sử và thông tin của bệnh nhân để hạn chế các nguy cơ trên người bệnh như tăng huyết áp, suy giảm chức năng thận. Đối với dạng Corticoid dùng ngoài da, cần chú ý sử dụng Corticoid trên vùng da bị bệnh, không sử dụng trên vùng da rộng để tránh gây kích ứng da. Sử dụng thuốc đều đặn 2 đến 4 lần mỗi ngày trong thời gian từ 2 tuần đối với thuốc có tác dụng mạnh đến 6 tuần đối với thuốc có tác dụng nhẹ để nhận thấy hiệu quả rõ rệt. 7. Một số lưu ý khi sử dụng corticoid để đảm bảo an toàn và hiệu quả Để hạn chế tối đa các tác dụng phụ khi sử dụng Corticoid và nâng cao hiệu quả của thuốc, người dùng cần chú ý một số điểm sau đây Sử dụng Corticoid tuân theo hướng dẫn chỉ định của bác sĩ điều trị. Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng. Xây dựng chế độ ăn dinh dưỡng và cân bằng, khoa học với cơ thể bổ sung các loại thực phẩm chứa nhiều calci và protein, kali; hạn chế các loại thực phẩm nhiều đường, nhiều muối và nhiều dầu mỡ. Hạn chế sử dụng các đồ ăn nhanh, đồ ăn chế biến sẵn. Hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu bia thuốc lá. Ưu tiên chế độ ăn nhạt. Theo dõi và kiểm tra sức khỏe định kỳ. Bảo quản thuốc Corticoid ở nơi cách xa khu vực có trẻ nhỏ và thú nuôi trong nhà. Bảo quản Corticoid ở nơi khô ráo, thoáng mát, nhiệt độ phòng không quá 30 độ C và độ ẩm không quá 80%. Không để thuốc ở nơi ẩm ướt và có ánh sáng trực tiếp chiếu vào. Sản phẩm không sử dụng cần thu hồi tại nơi quy định nếu có.

hướng dẫn sử dụng corticoid bộ y tế